Aktualności

Żeby świętowanie było czymś więcej niż rozrywką, barwną plamą na tle szarości dnia powszedniego, musimy wiedzieć, co świętujemy. Dlatego jubileusz Zgromadzenia Męki Jezusa Chrystusa stawia nas wobec pytania o początki tej wspólnoty zakonnej. Co zgromadzenie w swej zbiorowej pamięci uznało za swoje źródło? Znamienne jest, że nie żaden fakt, którego podmiotem jest ono samo, np. złożenie ślubów zakonnych przez pierwszych siedmiu zakonników, co miało miejsce 11 czerwca 1741 r. czy nieco wcześniejsze zatwierdzenie reguły 15 maja tegoż roku. Osobiste doświadczenia Pawła Franciszka Danei (1694-1775) stały się punktem, od którego zgromadzenie liczy swą historię. Powołanie, które od Boga otrzymał założyciel, wyznaczyło duchowość zainicjowanej przez niego wspólnoty i stało się inspiracją dla wielu innych wspólnot i ruchów kościelnych.

Św. Paweł od Krzyża był pierwszym synem Łukasza i Anny Marii. Urodził się 3 stycznia 1694 roku w miasteczku Owada na północy dzisiejszych Włoch. Dzieciństwo i młodość spędził w Piemoncie, pomagając ojcu w prowadzeniu rodzinnego przedsiębiorstwa handlowego. W latach 1713 -1714 w jego życiu wewnętrznym zachodzą gwałtowne zmiany, które nazwie później nawróceniem. Oznaczało ono nie tyle zmianę poglądów, ile hierarchii wartości. Od tego momentu pragnie poświęcić całe swoje życie Bogu. Nie jest to dla niego metafora, ale konieczność życiowa, którą pojmuje jak najbardziej dosłownie. Świadczy o tym fakt, że pierwszą próbą realizacji tego wewnętrznego pragnienia jest zaciągnięcie się do armii Republiki Weneckiej, która przygotowywała się do walki z Turkami. Paweł zaciągnął się jako ochotnik, rezygnując żołdu i innych zysków. W całym przedsięwzięciu interesuje go tylko aspekt religijny: dać życie za wiarę. Opatrzność Boża miała jednak inne plany. Pod wpływem natchnienia, którego doświadczył 20 lutego 1716 r., opuszcza armię i wraca w rodzinne strony.

W tym czasie przed Pawłem rysuje się perspektywa dostatniego i wygodnego życia, jeśli zdecyduje się ustatkować i założyć rodzinę. Jego jednak bardziej pociąga samotność i modlitwa. Pragnienie takiego życia narodziło się w jego sercu, gdy pewnego razu, wędrując wzdłuż wybrzeża w okolicach Genui, zobaczył kościółek Madonna del Gazzo. Trzy lata później napisze: „gdy go widziałem, to czułem, że serce moje ożywiło pragnienie owej samotności, lecz jako że zajęty byłem przy posługiwaniu miłosiernym dla opieki nad moimi krewnymi, nie mogłem nigdy tego [pragnienia] zrealizować/lecz jedynie nosiłem je zawsze w sercu”. Pragnienie to jednak będzie w nim wzrastać i nabierać coraz bardziej konkretnych rysów. We wstępie do pierwszej reguły zanotował: „Kiedy zanosiło się na to, że uwolnię się od wszystkiego, powstawały nowe trudności, ale pragnienia wciąż narastały. Kiedy przyszło mi inne natchnienie, by zgromadzić towarzyszy, aby żyć razem dla ożywienia w duszach świętej bojaźni Bożej, co było pragnieniem największym, to nie przywiązywałem wagi do tego natchnienia zgromadzenia towarzyszy. Jednak zostało mi ono w sercu”. W roku 1720 wewnętrzny głos przynagli go do podjęcia realizacji powołania założenia nowej rodziny zakonnej. Wracając po Mszy św. do domu, Paweł doświadczył wizji wewnętrznej. Ujrzał wówczas siebie ubranego na czarno aż do ziemi, z białym krzyżem na piersiach, a pod krzyżem białymi literami miał napisane Najświętsze Imię Jezusa. To właśnie taki habit Paweł zapragnął przyjąć z rąk swojego biskupa Franciszka A. Gattinary.

Chociaż czasy nie sprzyjały powstawaniu nowych zakonów, biskup po dokładnym rozeznaniu intencji Pawła i obwarowaniu zgody na obłóczyny pewnymi warunkami pozwolił mu na przyjęcie pokutnej tuniki. Skromna uroczystość miała miejsce w prywatnej kaplicy biskupa w piątek, 22 listopada 1720 roku. Następnego dnia Paweł wyrusza do Catellazzo i w niewielkiej celi przy kościele św. Karola podejmuje 40-dniowe skupienie. W tym czasie pisze dziennik, w którym skrupulatnie notuje swoje natchnienia oraz regułę dla „Ubogich Jezusa” – tak wówczas nazywał ten przyszły zakon. Dzięki jego determinacji ponad 20 lat później Zgromadzenie Męki Pańskiej popularnie zwane Zgromadzeniem Pasjonistów (łac. passio – męka, cierpienie) uzyska kościelną aprobatę i będzie dynamicznie rozwijać swą misję na półwyspie Apenińskim. Po śmierci fundatora zakonnicy spod znaku Krzyża i Męki Pańskiej zrealizowali też jego wielkie pragnienie i ruszyli na misje: do Bułgarii i Rumunii. Nieco później misja bł. Dominika Barberi doprowadziła do powstania domów zakonnych w Belgii, Francji, Anglii i Irlandii. W tym samym czasie synowie św. Pawła od Krzyża udają się za ocean, gdzie powstaje prowincja północno-amerykańska. Jednym z jej założycieli był Polak o. Stanisław Parczyk. W roku 1847 zgromadzenie liczyło 498 zakonników (200 kapłanów, 186 braci, 112 studentów). Niespełna wiek później (1914) było to już 1663 (800 kapłanów, 397 studentów, 466 braci). W szczycie swojego rozwoju (lata sześćdziesiąte XX wieku) liczba zakonników sięgnęła 4 tysięcy.

Od czego się więc wszystko zaczęło? Od tego, że Paweł odłożył swe osobiste marzenia i plany, a poświęcił się całkowicie dla wspólnoty, którą Bóg polecił mu założyć. Tego też wymagał o tych, których nazywał swymi towarzyszami. Nie uważał się za najważniejszego. Wspólnota nigdy nie była jego, ale Tego, który nakazał mu jej budowanie i prowadził przez trudne lata tego budowania, które nie zawsze oznaczało wzrost. Z tego poświęcenia się pełnieniu woli Boga wyrosło zgromadzenie pasjonistów. To jest nasze „wczoraj”, które musimy czynić naszym „dziś”.

o. WALDEMAR LINKE CP